Nowy zakaz fotografowania w Polsce. Co zmienia się od 17 kwietnia 2025?

Selfie pod mostem? Zdjęcie industrialnego krajobrazu? Uważaj — od 17 kwietnia 2025 roku możesz za to słono zapłacić. W Polsce wchodzi w życie nowe prawo, które znacząco ogranicza możliwość fotografowania w przestrzeni publicznej. Wszystko w imię bezpieczeństwa narodowego. Oto, co warto wiedzieć.

 

Zakaz fotografowania w przestrzeni publicznej — co dokładnie się zmienia?

 

Choć Ustawa o obronie Ojczyzny obowiązuje już od 2022 roku, przez długi czas jej przepisy dotyczące zakazu fotografowania obiektów strategicznych pozostawały w zawieszeniu. Co prawda art. 616a dawał podstawę prawną do ograniczenia możliwości utrwalania wizerunku obiektów ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa, ale brakowało kluczowego elementu — rozporządzenia wykonawczego, które regulowałoby praktyczne aspekty tego zakazu. Nie było wzoru znaku, procedury jego wprowadzenia ani jasno opisanych zasad uzyskiwania zezwoleń. W efekcie przepisy były martwe, a ich egzekwowanie w sądach często kończyło się pouczeniem — z powodu niejednoznacznych regulacji i braku właściwego oznaczenia miejsc.

 

To zmienia się 17 kwietnia 2025 roku, kiedy w życie wchodzi rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z 27 marca 2025 r.. Dokument ten wprowadza oficjalny wzór znaku zakazu fotografowania, określa zasady jego rozmieszczania oraz precyzuje procedury wydawania zezwoleń na fotografowanie objętych ochroną obiektów. Od tego momentu zakaz stanie się w pełni egzekwowalny, a jego złamanie może skutkować konsekwencjami prawnymi. 

 

 

Jak brzmi rozporządzenie?

Art. 616a. – [Zakaz fotografowania obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa] – Obrona Ojczyzny brzmi:

 

1. Zakazuje się, bez zezwolenia, fotografowania, filmowania lub utrwalania w inny sposób obrazu lub wizerunku: 1) obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów resortu obrony narodowej nieuznanych za obiekty szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów infrastruktury krytycznej, jeżeli zostały oznaczone znakiem graficznym wyrażającym ten zakaz, zwanym dalej »znakiem zakazu fotografowania«; 2) osób lub ruchomości znajdujących się w obiektach, o których mowa w pkt 1.
2. Zakazu, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się, jeżeli czynności wymie- nione w tym przepisie są wykonywane w ramach ochrony obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1.
3. O oznaczeniu obiektu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, znakiem zakazu foto- grafowania decyduje organ właściwy w zakresie ochrony tego obiektu, uwzględ- niając zagrożenia dla bezpieczeństwa obiektu.
4. Obiekty objęte zakazem, o którym mowa w ust. 1, oznacza się znakiem zakazu fotografowania w sposób i w miejscach zapewniających widoczność tych znaków dla osób postronnych. Oznaczenia obiektu dokonuje podmiot władający obiektem.
5. Zezwolenia na fotografowanie, filmowanie lub utrwalanie w inny sposób obrazu obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, wizerunku osób lub ruchomości, o których mowa w ust. 1 pkt 2, udziela organ, o którym mowa w ust. 3, mając na uwadze konieczność zapewnienia bezpieczeństwa obiektu oraz interes bezpieczeństwa i obronności.

 

Czego nie wolno fotografować?

Zakaz dotyczy:

 

• obiektów o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa i obronności państwa, takich jak elektrownie, mosty, stacje przesyłowe czy urzędy,
• osób i ruchomości znajdujących się na terenie tych obiektów,
• a także wszelkich prób utrwalania obrazu, w tym nagrywania filmów i transmisji live.

 

Znak zakazu fotografowania musi być umieszczony w widocznym miejscu, w formie tablicy o minimalnych wymiarach 60×60 cm. Co ważne, oznaczenia będą zawierać komunikat aż w pięciu językach: polskim, angielskim, niemieckim, rosyjskim i arabskim.

 

Jak rozpoznać miejsca objęte zakazem?

Nowe znaki zakazu fotografowania będą pojawiać się m.in. przy:

 

• mostach, liniach kolejowych i infrastrukturze energetycznej,
• budynkach administracji publicznej (np. urzędach wojewódzkich, sądach),
• obiektach wojskowych i strategicznych magazynach,
• jednostkach policji, straży granicznej i służb specjalnych.

 

Wszystkie miejsca muszą być wyraźnie oznaczone i posiadać fizyczną tablicę informacyjną zgodną z nowym wzorem.

 

 

 

Dlaczego wprowadza się zakaz fotografowania?

 

Jak tłumaczy Ministerstwo Obrony Narodowej, przepisy mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa obiektów strategicznych. W dobie powszechnego dostępu do dronów, mediów społecznościowych i geolokalizacji, zdjęcia opublikowane w sieci mogą zostać wykorzystane do celów sabotażowych lub wywiadowczych.

 

Urzędnicy podkreślają: to nie cenzura, a profilaktyka. Jednak wielu komentatorów i internautów już określiło ustawę mianem „niedostosowanej do współczesności”.

 

Zmiany budzą szczególne emocje wśród fotografów miejskich, turystów i twórców contentu na Instagramie czy TikToku. Nawet nieświadome złamanie przepisów może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi. Z tego względu warto weryfikować przestrzeń, w której wykonujemy zdjęcia – szczególnie w dużych miastach, gdzie zakazów może być najwięcej.

 

 

Co grozi za złamanie przepisów?

 

Z pozoru błaha fotka może skończyć się poważnymi konsekwencjami. Zgodnie z nowymi regulacjami:

• za fotografowanie obiektów objętych zakazem grozi kara grzywny lub areszt,
• możliwa jest konfiskata sprzętu fotograficznego, niezależnie od jego wartości,
• przepisy obejmują wszystkie urządzenia rejestrujące obraz – od lustrzanek, przez smartfony, po drony i kamery sportowe.

 

Czy można uzyskać zgodę?

Tak — ale łatwo nie będzie. Wniosek o zgodę na fotografowanie obiektów objętych zakazem można złożyć do właściwego organu odpowiedzialnego za ochronę danego obiektu. Decyzja zależy m.in. od oceny ryzyka i interesu bezpieczeństwa państwa. W praktyce oznacza to, że dostęp do niektórych lokalizacji dla fotografa czy dziennikarza może być bardzo ograniczony.